بهترین روش اتصال میلگرد، مزایا و معایب آنها
استفاده از روش های اتصال میلگرد در ساخت و ساز امری اجتناب ناپذیر است چون میلگردهای ساختمانی در طول 12 متری تولید می‌شوند و ما گاهی به طول‌های بلندتری از میلگرد نیاز داریم. به علاوه در هنگام اجرای سازه اتصال دو میلگرد به یکدیگر عملی بسیار پر تکرار است. این اتصال میلگردها به یکدیگر در عین سادگی مبحثی بسیار پیچیده و تخصصی است و اگر به درستی و با رعایت نکات فنی انجام نشود در آینده مشکل‌زا خواهد بود و باعث کم شدن استحکام سازه در برابر زلزله و سایر بلایای طبیعی خواهد شد در این مقاله سعی داریم بهترین روش اتصال میلگرد، مزایا و معایب آنها را معرفی کنیم.
انواع روش‌های اتصال میلگرد
- اتصال پوششی یا اتصال اورلپ
- اتصال مکانیکی میلگرد
- فورجینگ یا اتصال جوشی سربه‌سر میلگرد
در ادامه با بهترین روش اتصال میلگرد آشنا خواهیم شد.
اتصال پوششی یا اتصال اورلپ
این اتصال به نوعی فراگیرترین اتصال در بین مهندسین سازه است زیرا نیاز به تکنولوژی خاصی ندارد و یک روش قدیمی است که بارها و بارها مورد استفاده قرار گرفته است. در این روش با توجه به طول میلگردها و دستور نقشه، میلگردها طول مشخصی را با یکدیگر هم‌پوشانی دارند و توسط مفتول به یکدیگر بسته شوند تا تشکیل یک میلگرد بلندتر را بدهند.
این روش اگرچه در نگاه اول روش سریع و مناسبی است اما معایب فراوانی دارد. اولین مشکل آن استفاده زیاد از آرماتور است چون در قسمت هم‌پوشانی از مقدار بیشتری میلگرد استفاده می‌شود که باعث بالاتر رفتن هزینه‌های پروژه است مخصوصا در پروژه‌های بزرگ. به همین دلیل سازندگان پروژه‌های عظیم تمایل کمتری به استفاده از این روش در سازه خود دارند.
مشکل بعدی این است که به دلیل تراکم زیاد میلگرد در قسمت‌های اتصال میلگردها، احتمال پوشش کامل آرماتور توسط بتن کم می‌شود و ممکن است بتن به خوبی پیرامون آرماتورها قرار نگیرد که این باعث کم شدن مقاومت سازه می‌شود.
از طرفی اگر بتن در قسمتی دچار ضعف شود باعث بی اثر شدن اتصال اورلپ خواهد شد چون اتصال اورلپ به در بر گرفته شدن توسط بتن نیاز دارد و اکر توسط بتن فرا گرفته نشود کمکی به افزایش مقاومت کششی بتن نمی‌کند.
دلیل اصلی قرار دادن آرماتور در بتن، تقویت استحکام بتن در برابر نیروهای کششی است و لازم است که کاور بتن اطراف وصله پوششی را احاطه کند و همچنین برای آرماتورهایی با سایز بالا قسمت هم‌پوشانی باید طول بیشتری داشته باشد و این باعث مصرف بیشتر آرماتور در سازه می‌شود.
اتصال مکانیکی میلگرد
اتصال مکانیکی میلگرد که با نام کوپلر میلگرد هم شناخته می‌شود یک تکنولوژی نسبتا جدید در روش‌های اتصال میلگرد است که بسیاری از ایرادات اتصال اورلپ را برطرف می‌کند و به نوعی بهترین روش اتصال میلگرد است. در این روش قسمت انتهایی دو میلگردی که قرار است به یکدیگر متصل شوند رزوه‌کاری می‌شود و دو میلگرد توسط یک قطعه فولادی بوشنی شکل که داخل آن هم رزوه وجود دارد به یکدیگر متصل می‌شوند و با کمک آچار کوپلر اتصال محکم می شود. کوپلر انواع و اقسامی مختلفی دارد و برای حالت‌های مختلف سازه کوپلرهای مختلفی وجود دارد.
بدیهی است که در صورت استفاده از کوپلر تراکم میلگرد کم شده و فضا برای حرکت روان بتن فراهم می‌شود. از طرف دیگر کم شدن تراکم میلگرد باعث مصرف شدن مقدار کمتری میلگرد می‌شود که این یعنی کم شدن هزینه تمام شده سازه و به علاوه کم شدن وزن سازه به دلیل مصرف میلگرد کمتر.
یک مورد مهم دیگر درصد اطمینان بالاتر در اتصال مکانیکی، نسبت به اتصال اورلپ است چون در این روش برای انتقال نیرو از یک آرماتور به آرماتور دیگر هیچ وابستگی به بتن وجود ندارد و اتصال مکانیکی بسیار قوی‌تر از اتصال پوششی عمل می‌کند. در ضمن در بعضی از پروژه‌ها به دلیل بی دقتی پیمانکار یا موارد دیگر، امکان اتصال اورلپ وجود ندارد و تنها راه ادامه کار استفاده از کوپلر است.
از دیگر مزایای کوپلر این است که در محل اتصال میلگرد به روش اورلپ باید استفاده از خاموت را طبق آیین نامه دو برابر کرد اما در صورت بهره گیری از کوپلر نیاز به مصرف دو برابری خاموت نیست و این خود صرفه جویی در هزینه‌های ساختمان است.
فورجینگ یا اتصال جوشی سربه‌سر میلگرد
در این روش با استفاده از یک مشعل اکسی استیلن، به دو سر میلگرد که توسط یک گیره در جای خود نگه داشته شده‌اند حرارت داده می‌شود تا به حالت پلاستیکی در بیایند و با اعمال فشار، میلگردها بدون هیچ ماده جوش‌دهنده‌ای به یکدیگر پیوند داده می‌شوند. حرارت دادن به میلگردها باعث به وجود آمدن پیوند مولکولی می‌شود. در این روش زمان حرارت دادن به میلگردها و میزان فشاری که به آنها برای جوش دادن وارد می‌شود بستگی به قطر میلگردها دارد.
اما در این روش ضعف ها و معایب زیادی وجود دارد. مثلا این روش نیاز به اپراتور ورزیده دارد و این اپراتور ورزیده میزان حرارت‌دهی را بر اثر تجربه آموخته و ابزاری برای اندازه‌گیری دمای میلگردها در زمان جوشکاری وجود ندارد در صورتیکه دمای میلگردها در مرحله جوش بسیار مهم است و باید حتما در محدوده 1200 تا 1300 درجه سانتی گراد باشد وگرنه ضریب اطمینان به جوش پایین می‌آید.
همچنین با توجه به محدودیت‌های موجود در آیین‌نامه‌ها، بررسی‌ها نشان می‌دهد ضایعات در روش فورجینگ حتی از روش اتصال پوششی نیز بیشتر است و این به معنی بالاتر تمام شدن هزینه پروژه است.با توجه به نقش اساسی عوامل انسانی و محیطی (از قبیل آب و هوا،خستگی اپراتور،شرایط کارگاه و …) و همچنین الزامات سختگیرانه مراجعی مانند مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی که رعایت آنها بسیار دشوار بوده و در صورت اجرا هزینه‌های سرسام آوری به پروژه تحمیل می‌کند عملا این روش صرفه اقتصادی و فنی نداشته و مردود است.
برای مطالعه بیشتر در این زمینه می‌توانید به مقاله معایب جوش سر به سر Gas Pressure Welding مراجعه کنید. این تصویر مربوط به زلزله کوبه ژاپن است و به وضوح می‌توان ناتوانی اتصال جوشی در برابر زلزله را دید.
در این مقاله با بهترین روش اتصال میلگرد و مزایا و معایب هر کدام اشنا شدیم فهمیدیم روش اتصال پوششی یا اتصال اورلپ باعث بالا رفتن وزن سازه و قیمت تمام شده ساختمان می‌شود. از طرفی در اجرای روش اتصال جوشی میلگرد یا فورجینگ محدودیت‌های زیادی وجود دارد که اجرای دقیق آن را تبدیل به امری محال می‌کند. در این بین اتصال مکانیکی یا کوپلر بهترین روش اتصال میلگرد است به نحوی که هم هزینه ساخت سازه را مدیریت می‌کند و هم باعث بالا رفتن استحکام سازه می‌شود.
شرکت اتصالات مکانیکی سهند مفتخر است که سالیان متمادی از طریق ساخت کوپلرهای با کیفیت و با دوام، در جهت رشد و توسعه ایران گام برمی‌دارد. برای کسب مشاوره در خصوصانتخاب بهترین روش اتصال میلگرد و یا ثبت سفارش برای پروژه‌های خود، همه روزه می‌توانید با شماره تلفن 02144024118 تماس حاصل نمایید و جهت مشاوره رایگان حضوری در محل شرکت سهند واقع در خیابان آیت‌الله کاشانی هماهنگی به‌عمل آورید.